คอลลาเจน คืออะไร? มีประโยชน์อย่างไร จำเป็นต้องกินไหม?
“คอลลาเจน” เชื่อว่าหลาย ๆ คนเคยได้ยินชื่อนี้ และหลาย ๆ คนก็คงบอกว่าคอลลาเจนเป็นสารอาหารที่ช่วยชะลอความเสื่อมของผิวหนัง ถูกค่ะแต่เป็นเพียงเสี้ยวเดียวเท่านั้น เพราะความจริงแล้วคอลลาเจนมีดีมากกว่านั้น และมีหลายประเภท วันนี้เราจะมาไล่เรียงกันค่ะว่าแท้จริงแล้วคอลลาเจน คืออะไร? มีประโยชน์อย่างไร? สุดท้ายแล้วจำเป็นต้องกินไหม?
สารบัญ
คอลลาเจน คืออะไร?
คอลลาเจน คือเส้นใยโปรตีนชนิดหนึ่ง เป็นองค์ประกอบหลักของผิวหนัง ขน และเส้นผม ช่วยให้ผิวหนังมีความยืดหยุ่น กระชับ เต่งตึง เนียนใส ซึ่งคอลลาเจนจะพบได้มากบริเวณกระดูกข้อต่อ กระดูกอ่อน เส้นเอ็น รวมไปถึงเนื้อเยื่อต่าง ๆ ของร่างกายคนและสัตว์ ซึ่งเมื่อเรากินเนื้อสัตว์ ไม่ว่าจะเป็นเนื้อหมู เนื้อปลา เนื้อไก่ หรือผลิตภัณฑ์จากนม ร่างกายเราจะได้รับโปรตีน โปรตีนดังกล่าวนี้ก็จะถูกย่อยสลายจนเกิดการแตกตัว และก่อตัวใหม่เป็นโปรตีนที่สามารถช่วยรักษาแผล ซ่อมแซมกล้ามเนื้อที่เสียหาย สึกหรอ เสริมสร้างความแข็งแรง เพิ่มความยืดหยุ่น รวมถึงเพิ่มความชุ่มชื้นให้แก่ผิวหนัง img-1
องค์ประกอบและโครงสร้างของคอลลาเจน
องค์ประกอบหน่วยย่อยของคอลลาเจน
คือ กรดอะมิโน (Amino Acid) ที่เรียงตัวกันด้วยพันธะเพปไทด์ (Peptide Bond) เป็นสายโพลิเพปไทด์ โดยลำดับของกรดอะมิโนจะเป็นลักษณะนี้ Gly-X-Pro หรือ Gly-X-Hypro และ Gly-Pro-Hypro ( Gly = ไกลซีน (glycine) Pro = โพรลีน (proline) Hypro = ไฮดรอกซีโพรลีน (hydroxyproline) และ X = กรดอะมิโนชนิดอื่น) ซึ่งรูปแบบการเรียงจะเรียงแบบซ้ำ ๆ ต่อกัน
โครงสร้างของคอลลาเจน
คอลลาเจนมีลักษณะของโครงสร้างที่เป็นฮีลิกซ์ 3 สาย (triple-helix) ของโพลิเพปไทด์ ซึ่งแต่ละสายเรียกว่า สายแอลฟา (a-chain) และในแต่ละสายประกอบด้วยกรดอะมิโนมากกว่า 1,000 ตัวเรียงต่อกัน กรดอะมิโนของคอลลาเจนจะมีลักษณะการเรียงตัวซ้ำ ๆ กันของ -Gly-X-Y- โดยที่ X และ Y มักเป็นโพรลีน และไฮดรอกซีโพรลีน ตามลำดับ
โพลิเพปไทด์แต่ละสายมีลักษณะเป็นเกลียววนซ้าย (left-hand helix) โดยมีพันธะไฮโดรเจนเชื่อมต่อกันระหว่างสายแต่ละสาย เรียกสายโพลิเพปไทด์ 3 สายที่บิดรวมกันนี้ว่า “โทรโปคอลลาเจน (tropocollagen)” ซึ่งมีโพลิเพปไทด์ผสมผสานกันมากกว่า 50 ชนิด และมีกรดอะมิโนกว่า 20 ชนิด
การทำงานของคอลลาเจนในร่างกาย
คอลลาเจนเป็นโปรตีนที่ร่างกายของมนุษย์สามารถสร้างขึ้นเองได้ตามธรรมชาติ ทำหน้าที่เพิ่มความแข็งแรงและความยืดหยุ่นให้กับร่างกายและอวัยวะต่าง ๆ โดยเฉพาะในกระดูก หลอดเลือด ข้อกระดูก กระดูกอ่อน เส้นเอ็น รวมไปถึงผิวหนัง ซึ่งคอลลาเจนจะสามารถผลิตได้มากเมื่อเราอายุน้อย ๆ และจะค่อย ๆ ลดปริมาณการผลิตลงเมื่อเราอายุมากขึ้น
นอกจากนี้ ในร่างกายของคนเราจะมีเอนไซม์ตัวหนึ่งที่ชื่อว่า “คอลลาจิเนส (collagenase)” ที่ทำหน้าที่คอยทำลายปริมาณคอลลาเจนในร่างกายของเรา ทำให้เรามีผิวหนังที่เหี่ยวย่น ไม่ตึง ไม่ชุ่มชื้น ดังนั้น ร่างกายเราจึงต้องการคอลลาเจนเข้าไป เพื่อยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ตัวนี้
ข้อมูลอ้างอิง do.me.vitamin
คอลลาเจนมีกี่ชนิด?
คอลลาเจนมีทั้งหมด 29 ชนิด แต่ที่สำคัญต่อร่างกายของเรามีทั้งหมด 5 ชนิด ดังนี้
- Collagen Type I – เป็นคอลลาเจนที่พบมากที่สุดในร่างกายที่ผิวหนังมากกว่าก 90%
- Collagen Type II – เป็นคอลลาเจนที่พบมากในกระดูกอ่อนบริเวณข้อต่อ
- Collagen Type III – พบได้น้อยเพียงแค่ 10% ที่ผิวหนัง
- Collagen Type IV – พบใน basal lamina และ basement membrane ในส่วนของเยื่อบุผิวหนัง
- Collagen Type V – พบในชั้นผิวของเซลล์ผม และรก
คอลลาเจนในร่างกายจะมีการเสื่อมสลายไปตามธรรมชาติ ซึ่งจะเห็นได้ชัดเมื่อ (อายุ) เข้าหลักสี่หรือ 40+ ถ้าหากร่างกายของเราได้รับคอลลาเจนไม่เพียงพอก็จะทำให้ผิวหนังแห้งกร้าน ลอกเป็นขุย เพราะฉะนั้นรีบดูแลตัวเองกันซะตั้งแต่วันนี้นะคะ สำหรับใครที่ไม่รู้จะหาข้อมูลเกี่ยวกับคอลลาเจนได้ที่ไหน เรามีรวบรวมรายละเอียดเอาไว้แล้ว คลิกที่นี่ >> “10 อาหารเสริมคอลลาเจนสุดปัง ฉบับ 2563 ที่สาว ๆ ยอมรับว่าผิวมีออร่าจริง”
