เนื่องจากในอดีต “วันสงกรานต์” ถือเป็นวันขึ้นปีใหม่มาตั้งแต่สมัยก่อนซึ่งวันขึ้นปีใหม่ของแต่ละภาคนั้นจะแตกต่างกันออกไป เพื่อให้เข้ากับทั้ง4ภาคที่จะนิยมปฏิบัติ อย่างไรก็ตามแต่ แม้เทศกาลสงกรานต์จะมีแนวคิดหลักที่คล้ายกันมากนัก แต่ในรายละเอียดของแต่ละท้องถิ่นจะต่างกันซึ่งจะมีเอกลักษณ์และความโดดเด่นที่เป็นของตัวเองตามคติความเชื่อ วิถีชีวิต และวัฒนธรรมของท้องถิ่นนั้นๆ และทุกๆคนยังคงยึดถือว่าวันสงกรานต์มีความสำคัญ และถือเป็นวันขึ้นปีใหม่ตามหลักประเพณีไทยมาจนถึงปัจจุบันมาดูความเหมือนหรือแตกต่างกันไปพร้อมเราได้เลย
สารบัญ
ภาคเหนือ : สงกรานต์ล้านนา”ป๋าเวณีปี๋ใหม่เมือง
Img by chiangmainews
เมื่อพูดถึงประเพณีสงกรานต์ของชาวเหนือเมืองล้านนาเรียกได้ว่า พวกเขาจะให้ความสำคัญเป็นอย่างมากเนื่องจากเป็นวันหยุดการทำงานเพื่อเฉลิมฉลองเทศกาลสงกรานต์ทั้งทางศาสนา พิธีกรรม และการละเล่นสาดน้ำ ยาวนานถึง 5 วันเลยทีเดียว โดยวันเนาวันที่ห้ามใครด่าทอว่าร้ายใส่สีตีไข่พูดสอดเสียดเพราะจะทำให้โชคร้ายไปตลอดทั้งปีเลยก็ว่าได้ วันพญาวันวันนี้เป็นวันที่ชาวบ้านทุกคนจะตื่นแต่เช้าทำบุญตักบาตรเข้าวัดฟังธรรมแล้วถึงจะไปรดน้ำดำหัวขอขมาแกญาติญาติผู้ใหญ่ต่างๆ ในช่วงบ่าย วันปากปี (ชาวบ้านจะพากันไปรดน้ำเจ้าอาวาสตามวัดต่างๆ เพื่อขอขมาคารวะเพื่อความเป็นสิริมงคล วันปากเดือนเป็นวันที่ชาวบ้านสงเคราะห์ต่างๆ ออกไปจากตัวถือเป็นการสะเดาะเคราะห์นั่นเองแล้วถือเป็นการเริ่มต้นปีใหม่ได้เป็นอย่างดี
จุดเด่นของ ภาคเหนือ : สงกรานต์ล้านนา”ป๋าเวณีปี๋ใหม่เมือง”
- เป็นการอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีให้สืบต่อไป
ข้อเสียของ ภาคเหนือ : สงกรานต์ล้านนา”ป๋าเวณีปี๋ใหม่เมือง”
- ภัยจากมิจฉาชีพไม่ควรนำสิ่งของมีค่าติดตัวมากๆ เช่น กระเป๋า นาฬิกา โทรศัพท์ควรใส่ซองกันน้ำ และเก็บให้มิดชิด
ภาคอีสาน : “บุญสรงน้ำ” ตรุษสงกรานต์เดือนห้า
Img by sites.google.com
เทศกาลสงกรานต์ในภาคอีสานนั้นถือได้ว่าเป็นช่วงเวลาที่สำคัญที่สุดโดยคนอีสานจะเรียกประเพณีสงกรานต์ว่า “บุญเดือนห้า” หรือ”ตรุษสงกรานต์” เป็นเทศกาลแห่งการรวมญาติเลยทีเดียวเนื่องจากลูกหลานญาติที่ไปทำงานต่างถิ่นหรือในเมืองต่างๆจะเดินทางกลับมาบ้านมาพบเจอกันในช่วงนี้ เมื่อกลับมาพ่อแม่คนเฒ่าคนแก่ก็ได้จัดให้มีพิธีบายศรีสู่ขวัญและทำพิธีเรียกรับขวัญลูกหลานที่กลับมาเยี่ยมบ้านนิยมจัดกันแบบเรียบง่ายสบายๆ แต่เต็มไปด้วยความอบอุ่น นอกจากนั้นแล้วจะมีพระสงฆ์ตีกลองโฮมเปิดศักราช เพื่อให้ญาติโยมต่างๆจะจัดเตรียมน้ำอบหาบไปรวมตัวกันที่ศาลาวัดเพื่อสรงน้ำพระพุทธรูป แล้วมีการรดน้ำดำหัว ปู่ ย่า ตา ยาย และญาติผู้ใหญ่ เพื่อขอขมาลาโทษในสิ่งที่ทำผิดหรือล่วงเกินไป จากนั้นก็จะเป็นการเล่นสาดน้ำสงกรานต์กันอย่างสนุกสนาน ร่าเริงกันอย่างเต็มที่
จุดเด่นของ ภาคอีสาน : “บุญสรงน้ำ” ตรุษสงกรานต์เดือนห้า
- เป็นการอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีให้สืบต่อไป
- ได้ขอขมาลาโทษในสิ่งที่ทำผิดหรือล่วงเกินไป
ข้อเสียของ ภาคอีสาน : “บุญสรงน้ำ” ตรุษสงกรานต์เดือนห้า
- ภัยจากการทะเลาะวิวาท
ภาคใต้ : “ส่งเจ้าเมืองเก่า-รับเจ้าเมืองใหม่”
Img by twitter.com
เมื่อพูดถึงเทศกาลสงกรานต์ภาคใต้ นั้นตามความเชื่อประชาชนทุกคนล้วนจะไปประกอบพิธีทางศาสนาแบบดั้งเดิมนั้นเป็นช่วงเวลาในการผลัดเปลี่ยนเทวดาประจำปีผู้ที่ดูแลปกป้องรักษาบ้านเมืองมาโดยตลอดทุกๆคนนั้นล้วนปฏิบัติตามหลักความเชื่อที่เป็นไปทางเดียวกันเพื่อจัดพิธีต้อนรับเทวดาองค์ใหม่อย่างสมฐานะอย่างสวยงามที่สำคัญโดดเด่นเป็นอย่างมากมีพิธีบิญจาเป็นประเพณีรดน้ำผู้อาวุโส เพื่อเป็นเสริมสิริมงคลต่อตนเองถือเป็นการขมาลาโทษในสิ่งที่ทำผิดหรือล่วงเกินไปมีการละเล่นสาดน้ำสงกรานต์กันอย่างสนุกสนาน สนุก เฮฮา ร่าเริงบรรยากศเป็นกันเอง
จุดเด่นของ ภาคใต้ : “ส่งเจ้าเมืองเก่า-รับเจ้าเมืองใหม่”
- มีการแต่งกายที่สวยสง่างามเป็นเอกลักษณ์เฉพาะเพื่อต้อนรับเทวดาองค์ใหม่
- เป็นการอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีให้สืบต่อไป
ข้อเสียของ ภาคใต้ : “ส่งเจ้าเมืองเก่า-รับเจ้าเมืองใหม่”
- ภัยจากอุบัติเหตุในการสาดน้ำรุนแรงขณะขี่รถจักรยานยนต์
ภาคกลาง : “ตรุษสงกรานต์” สนุกสนานสำราญใจ
Img by kshtumma.wordpress.com
เป็นวันมหาสงกรานต์ที่สำคัญอย่างหนึ่งซึ่งประชาชนทุกคนล้วนจะไปประกอบพิธีทางศาสนา มีการทำบุญตักบาตรร่วมกัน ปล่อยนกปล่อยปลาปล่อยเต่า มีการกรวดน้ำอุทิศส่วนกุศลให้แก่ญาติผู้ล่วงลับไปแล้ว นอกจากนั้นยังมีการสรงน้ำพระสาดน้ำใส่กันอย่างสนุกสนานที่สำคัญและขาดไม่ได้เลยคือมีการก่อพระเจดีย์ทรายภายในวัด และมีการรดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ และยังมีการทำความสะอาดบ้านเรือนที่อาศัยตลอดจนบริเวณใกล้เคียงให้สะอาดสบายตาโดยเฉพาะอย่างยิ่งที่บูชาพระและที่เก็บอัฐิบรรพบุรุษ เพื่อให้สิ่งสกปรกหมดไปพร้อมกับปีเก่า เพื่อเป็นการต้อนรับปีใหม่ให้อาดบริสุทธิ์ผุดผ่องนั่นเอง
จุดเด่นของ ภาคกลาง : “ตรุษสงกรานต์” สนุกสนานสำราญใจ
- การขนทรายเข้าวัดก่อพระเจดีย์ทราย
- มีการรดน้ำดำหัวผู้ใหญ่เพื่อให้เป็นสิริมงคลแก่ตัวเอง
- เป็นการอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีให้สืบต่อไป
ข้อเสียของ ภาคกลาง : “ตรุษสงกรานต์” สนุกสนานสำราญใจ
- การดื่มแอลกอฮอล์บนรถ
- การแต่งกายที่ไม่มิดชิด
เทศกาลสงกรานต์นั้นมีความสำคัญเป็นอย่างยิ่งจะมีแนวคิดหรือหลักปฏิบัติที่คล้ายคลึงกันเป็นอย่างมากนัก
ทุกคนล้วนจะไปประกอบพิธีทางศาสนา แต่ในรายละเอียดของแต่ละท้องถิ่นจะต่างกันซึ่งจะมีเอกลักษณ์และความโดดเด่นที่เป็นของตัวเองตามคติความเชื่อ วิถีชีวิต และวัฒนธรรมของท้องถิ่นนั้นๆ และทุกๆคนล้วนทำตัวเป็นการเองแบบบ้านๆมีความสุขสบายๆมีการสรงน้ำพระสาดน้ำใส่กันอย่างสนุกสนาน