“ข้าว” ถือเป็นอาหารหลักของชาวไทย โดยส่วนใหญ่ข้าวที่นิยมบริโภคกันมากนั้นเป็นข้าวหอมมะลิเป็นส่วนใหญ่ เนื่องจากมีความกลิ่นหอม อร่อย นุ่ม เหนียว และหุงขึ้นหมอได้ง่าย โดยปัจจุบันมีข้าวหลากหลายยี่ห้อมากมายให้เราเลือกซื้อ อาทิเช่น ข้าวขาวหอมมะลิ ข้าวสารตราปิ่นเงิน ข้าวสารตราเบญจรงค์ ข้าวสารตราฉัตร ข้าวสารตราหงษ์ทอง ข้าวตราบัวชมพู ข้าวหอมมะลิอินทรีย์ ข้าวสารตราปิ่นเงิน ข้าวสารตราจัสมิน ข้าวสารตรามาบุญครอง ข้าวแสนดี ข้าวตราพนมรุ้ง ฯลฯ โดยจะสรุปรายละเอียดในบทความนี้ บทความนี้อาจเป็นส่วนหนึ่งในการช่วยเลือก และ ช่วยในการตัดสิ้นใจ เลือกซื้อข้าวหอมมะลิ เพื่อให้ได้ข้าวหอมมะลิที่หอม นุ่ม เหนียว และอร่อยมากขึ้น ไปอ่านรายละเอียดกันเลย
สารบัญ
ทำความรู้จักกับข้าวหอมมะลิ
ข้าวเป็นอาหารหลักเป็นอันดับแรก ๆ ของคนที่ไทย โดยส่วนมากในประเทศไทย เป็นเกษตรกร โดยส่วนมากแล้วเกษตรกรจะทำการปลูกข้าวเป็นส่วนใหญ่ โดยจะปลูกกันมาในแถบภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เลื่อนลงไปในภาคกลางส่วนใหญ่เป็นการปลูกข้าวอยู่ 3 ประเภท ได้แก่ ข้าวเหนียว ข้าวขาว ข้าวหอมมะลิ เป็นหลัก โดยในอันดับหลังที่เป็นข้าวหอมมะลินั้น มีหลายสายพันธุ์ ไม่ว่าจะเป็นสายพันธุ์ข้าวหอมมะลิ 105 ข้าวหอมมะลิทุ่งกุลา เป็นต้น โดยข้าวหอมมะลิ เป็นข้าวทีมีถิ่นกำเนิดที่ไทย มีลักษณะเป็นข้าวเม็ดใหญ่ สลวยสวย เป็นกลิ่นหอมน่าทาน และมีสารอาหารมากมาย
ประโยชน์จากการทานข้าวหอมมะลิ
ข้าวหอมมะลิมีประโยชน์และมีสารอาหารมากมาย ไม่ว่าจะเป็นการช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลในเลือด ลดความเสี่ยงในการเกิดโรคเรื้อรัง ลดระดับ LDL (LDL คือ ไขมันที่ความหนาแน่นต่ำ เป็นคอเลสเตอรอลหรือไขมันชนิดไม่ดี ส่งผลเสียต่อร่างกาย) เพิ่มระดับ HDL ในร่างกาย : HDL ถือเป็นไขมันตัวดีที่จะช่วยทำให้ระบบต่างๆ ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน ช่วยบำรุงผิวพรรณ อีกอย่างในข้าวหอมมะลินั้นมีโอเมกา 6 จะช่วยทำให้ผิวพรรณเปล่งปลั่ง ช่วยพัฒนาระบบสืบพันธุ์ และช่วยลดภาวการณ์มีบุตรยากได้ จากประโยชน์ที่กล่าวมานั้น พบว่าข้าวหอมมะลิ มีประโยชน์ต่อร่างกายมากเลยที่เดี่ยว ทั้งทางด้านร่างกายและด้านผิวพรรณเป็นอย่างมาก ดังนั้นจะสามารถบอกได้ว่าในข้าวหอมมะลิยังประกอบไปด้วย โปรตีน คาร์โบไฮเดรต ไขมัน เส้นใย แคลเซียม ฟอสฟอรัส วิตามินเอ วิตามินบี 1 และวิตามินบี 2 นับได้ว่าทานข้าวหอมมะลิได้ประโยชน์มากมายกว่าที่เราคิด
คุณสมบัติหลักของข้าวหอมมะลิ
ข้าวสารใหม่
ข้าวสารที่ใหม่จะมีความหอม ความนุ่ม ความเหนียว และความขาวของเมล็ดข้าว ในการกินแต่ละครั้งจะหอมมาก แต่ข้าวสารหอมมะลิใหม่จะมีความอ่อน ของข้าวมาก คุณประโยชน์ทางอาหารจะดีมาก
ข้าวสารเก่า
ข้าวสารเก่านั้น เป็นข้าวสารที่เก็บไว้นั้น อาจทำให้ข้าวหอมมะลิขาดความหอม ความนุ่ม และความขาวของเมล็ดข้าวหายไปจากเดิมมาก เวลาหุงแล้วข้าวอาจมีความแข็งและไม่นุ่มเหมือนข้าวสารใหม่
มาตรฐานของข้าวหอมมะลิไทยในเชิงพาณิชย์
ในประเทศไทยมีการส่งออกข้าวหอมมะลิเป็นส่วนใหญ่ จึงต้องมีการกำหนดมาตรฐานของข้าวหอมมะลิ อันดับในการตรวจสอบนั้น คือการตรวจสอบความยาวของเมล็ดขาว ว่าความสั่นยาวเพียงใด นอกจากนั้นหากตรวจสอบ ด้วยตา จะดูที่พื้นข้าวหรือการตรวจสอบว่าข้าวหักหรือไม่ ต่อจะตรวจดูการผสมของข้าวหอมมะลิ โดยจะแบ่งออกเป็นข้าวหอมมะลิ 100% ข้าวหอมมะลิ 5% ข้าวหอมมะลิ 10% ข้าวหอมมะลิ 20% และข้าวหอมมะลิ 25-40% ต่อมาจะเป็นการตรวจสอบว่าข้าวมีสิ่งที่ปะปน ระดับสี และความชื้นของข้าวหอมมะลิ เพื่อให้เป็นไปตามมาตรฐานของการค้า
คุณภาพข้าวหอมมะลิไทยประเภทข้าวขาว ที่อาจจะมีสิ่งที่อาจมีปนได้
จะสามารถสังเกตได้ง่าย คือการสังเกตที่เมล็ดข้าวว่ามีเมล็ดข้าวต่ำกว่ามาตรฐาน คือการที่ เมล็ดสีข้าว มีสีแดง เมล็ดเหลือง เมล็ดท้องไข่ เมล็ดเสีย ข้าวเหนียว เมล็ดลีบ
เมล็ดอ่อน ข้าวเปลือก เมล็ดพืชอื่น และวัตถุอื่น ตามแต่ปริมาณที่มาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติกำหนด
คุณภาพข้าวหอมมะลิไทยประเภทข้าวกล้อง ที่อาจจะมีสิ่งที่ปนเปื้อนได้
ในส่วนของข้าวประเภทข้าวกล้องนั้น มีมาตรฐานการตรวจสอบเดียวกันกับข้าวขาว โดยจะสังเกตที่เมล็ดข้าวเหมือนกัน
วิธีการเลือกซื้อข้าวหอมมะลิ
วิธีการเลือกซื้อข้าวหอมมะลิ มีหลายวิธีในการเลือกซื้อ แต่ในบทความนี้จะนำเสนอ 8 วิธีการเลือกซื้อข้าวหอมมะลิตามความเหมาะสม เช่น เลือกตามอายุของข้าวหอมมะลิ เลือกตามฤดูกาลผลิตของข้าวหอมมะลิ เลือกตามเปอร์เซ็นต์การผสมของข้าวหอมมะลิ เลือกที่มี “เครื่องหมายรูปพนมมือ” เลือกตามแหล่งผลิต เลือกซื้อจากชาวนาโดยตรง เลือกตามยี่ห้อ และเลือกจากที่เป็นข้าวสวย (หลังหุง) แล้ว มีรายละเอียดดังต่อไปนี้
เลือกตามอายุของข้าวหอมมะลิ
ในการเลือกตามอายุของข้าวหอมมะลินั้น โดยอายุการเพาะปลูกข้าวหอมมะลินั้นจะนิยมเพาะปลูกกันมาก ในช่วงฤดูฝนหรือฤดูนาปีนั้นเอง คือ ช่วงเดือนพฤษภาคม ถึง เดือนพฤศจิกายน ของทุกปี โดยระยะการเจริญเติบโตของข้าวหอมมะลินั้น มีอายุการเจริญโตประมาณ 2-3 เดือนโดยประมาณ ซึ่งข้าวหอมมะลิมีระยะการเจริญเติบโตยาวนานกว่าข้าวจ้าว ธรรมดา โดยอายุของของเมล็ดข้าวนั้นจะเริ่มนับตั้งแต่เก็บเกี่ยว จนถึงการเก็บเกี่ยวในปีถัดไป ถ้าข้าวในการเก็บเกี่ยวในฤดูที่ผ่านมาเหลือก็จะนับเป็นข้าวเก่า และจะมีราคาค่อนข้างถูกกว่าข้าวหอมมะลิที่เป็นการเก็บเกี่ยวในฤดูกาล ปัจจุบันจะนับเป็นข้าวใหม่ และมีราคาค่อนข้างสูง
เลือกตามฤดูกาลผลิตของข้าวหอมมะลิ
- ข้าวนาปี ข้าวนาปีจะเป็นข้าวที่ปลูกในช่วงฤดูเดือนพฤษภาคม-เดือนสิงหาคม เป็นช่วงฤดูฝน การอาศัยแสงแดดและน้ำฝนที่ตกต้องตามฤดูกาลในการ หล่อเลี้ยงข้าว แต่ชาวนามักจะเริ่มทำการกันตั้งแต่เดือนเมษายน-มิถุนายน และจะเริ่มเก็บเกี่ยวในช่วงเดือนพฤศจิกายน การอาศัยแสงแดดและน้ำฝนที่ ตกต้องตามฤดูกาลในการหล่อเลี้ยงข้าว เรียกว่าข้าวนาปี
- ข้าวนาปรัง การเพาะปลูกนอกฤดูกาล หรือในฤดูนาปรังนั้น จะเริ่มเพาะปลูกหลังจากการเกี่ยวของข้าวนาปีเสร็จ สามารถเพาะปลูกได้จนถึง การเพาะปลูกในนาปีครั้งต่อไป ข้าวหอมมะลิในช่วงนาปรัง ผลิตอาจไม่ค่อยดี เท่ากับการเพาะปลูกแบบนาปี เนื่องจาก น้ำในนาปรังไม่ค่อยดีเท่านาปี เพราะนาปรังต้องใช้น้ำจาก สระหรือน้ำบาดาลส่งผลให้ข้าวเจริญเติบโต ได้ไม่ดี เท่ากับ นาปีที่เป็นฤดูฝนที่ทำให้ข้าวเจริญเติบโตได้ดีกว่าข้าวนาปรัง
เลือกตามเปอร์เซ็นต์การผสมของข้าวหอมมะลิ
ในการเลือกข้าวหอมมะลิตามเปอร์เซ็นต์นั้น จะขึ้นอยู่กับความชอบแต่ละบุคคล โดยข้าวหอมมะลิ 100% จะมีความหอม นุ่ม อร่อย แต่ก็มีราคาค่อนข้างสูงกว่าข้าวที่เป็นข้าวผสมหรือข้าวชนิดอื่นๆ ส่วนข้าวหอมมะลิที่มีการผสมนั้นมักจะนำเอาข้าวเสาให้มาผสม จะทำให้ข้าวมีเม็ดสวยของข้าวเสาให้และมีความหอมของข้าวมะลิ ราคาก็ค่อนข้างถูก แต่ข้าวจะมีความแข็งเล็กน้อย แต่ถ้าใส่น้ำเยอะหน่อยจะทำให้ข้าวนุ่มขึ้นทำให้ข้าวน่าทานมากขึ้น
เลือกที่มี “เครื่องหมายรูปพนมมือ”
เครื่องหมายรูปพนมมือนั้น คือ สัญลักษณ์การรับรองมาตรฐานของข้าวหอมมะลิที่แสดงว่าข้าวหอมมะลิบรรจุถุงยี่ห้อต่างๆ ที่จำหน่ายในประเทศ ว่าเป็นข้าวสารหอมที่มีคุณภาพ ที่ทำให้ผู้ซื้อเกิดความมั่นใจขึ้นในการเลือกซื้อข้าวหอมมะลิมากขึ้น และเพื่อรับรองว่าข้าวหอมมะลิได้มาตรฐานของกระทรวงพาณิชย์ เครื่องหมายรูปพนมมือ ได้ก่อตั้งมาตั้งแต่ 15 มกราคม 2545 โดยกำหนดให้ข้าวหอมมะลิที่จำหน่ายต้องได้มาตรฐาน ตามที่กระทรวงพาณิชย์กำหนด ดังนี้
- ต้องมีข้าวหอมมะลิไม่น้อยกว่า ร้อยละ 92
- เม็ดข้าวต้องมีความยาว ความขาว ต้องเป็นตามท้องธรรมชาติ และมีอัตราส่วนความกว้างของเม็ดข้าว ไม่ต่ำกว่า 3.2 : 1
- ต้องมีปริมาณอมิโลสอยู่ระหว่างร้อยละ 13-18 ที่ระดับ ความชื้นร้อยละ 14 มีค่าสลายเมล็ดข้าวในด่าง ระดับ 6-7
เลือกตามแหล่งผลิต
ส่วนใหญ่แล้วในการเพาะปลูกข้าวหอมมะลินั้นที่มีที่มาจากทาง ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคเหนือ ภาคกลาง เป็นส่วนใหญ่ ในการเลือกซื้อสามารถเลือกซื้อได้ที่ใกล้ที่อยู่อาศัย หรือตามสะดวกของท่านผู้ซื้อได้เลย
เลือกซื้อจากชาวนาโดยตรง
ในการเลือกซื้อข้าวหอมมะลิโดยตรง จากชาวนั้นจะมีราคาที่ถูกกว่า การซื้อที่ผ่านการตรวจสอบมาตรฐาน แต่สามารถทานได้เหมือนกัน แต่ส่วนใหญ่แล้วการซื้อจากชาวนาโดยตรงจะน้อยมาก ส่วนมากการซื้อจากชาวนาโดยตรงจะเป็นการซื้อของพ่อค้าคนกลางมากกว่า
เลือกตามยี่ห้อ
ปัจจุบันในการเลือกซื้อข้าวหอมมะลินั้นมีความสะดวกสบาย และมีหลากหลายยี่ห้อมากในเลือกซื้อ ราคาก็จะต่างกันไปตามคุณภาพของข้าว ไม่ว่าเป็นข้าวหอมมะลิ ยี่ห้อ ต่างๆ อาทิเช่น ข้าวขาวหอมมะลิ ข้าวสารตราปิ่นเงิน 100% ข้าวสารตราเบญจรงค์ ข้าวขาวหอมมะลิชาววัง ข้าวสารตราฉัตร ข้าวตราหงส์ทอง ข้าวหอมมะลิคัดพิเศษ ข้าวตราบัวชมพู ข้าวหอมมะลิอินทรีย์ ฯลฯ มีให้เลือกหลากหลาย แต่ละยี่ห้อมีความหอม ความนุ่ม ความอร่อยต่างกัน
เลือกตามราคา
ส่วนในเรื่องราคานั้นควรเลือกตามสมเหตุสมผลกับการทานและสมาชิกในครอบครัว ข้าวในแต่ละราคา แต่ละยี่ห้อมีความอร่อยต่างกัน ราคาของข้าวหอมมะลิส่วนมากจะขึ้นอยู่กับอายุของข้าวด้วยว่าเป็นข้าวเก่า หรือข้าวใหม่ ราคาของข้าวหอมมะลิจะอยู่ที่กิโลกรัมละ 30 – 80 บาทเลยที่เดี่ยวตามความสวยงามของเมล็ดข้าว
เลือกจากที่เป็นข้าวสวย (หลังหุง) แล้ว
ข้าวหอมมะลิที่ดีนั้นต้องอร่อยหลังจากหุงเสร็จใหม่ๆ จนข้าวที่หุงจนเย็นแล้ว เวลาที่เอาข้าวกลับมาอุ่นอีกครั้ง ข้าวหอมมะลิจะต้องหอมและอร่อยอยู่ เมล็ดต้องสวย และไม่เน่าหรือบูดได้ง่าย
12 ข้าวหอมมะลิ ยี่ห้อไหนดี อร่อยหอม นุ่ม เหนียว
ข้าวขาวหอมมะลิ ข้าวสารตราปิ่นเงิน 100%
| อายุข้าว | ข้าวใหม่ |
|---|---|
| ชนิดข้าว | ข้าวหอมมะลิแท้ 100% |
| เครื่องหมายรูปพนมมือ | ✖ |
| ปริมาณ | 5 กิโลกรัม |
ข้าวสารตราเบญจรงค์ ข้าวขาวหอมมะลิชาววัง (ข้าวขาวหอมมะลิ 100%)
| อายุข้าว | ข้าวใหม่ |
|---|---|
| ชนิดข้าว | ข้าวหอมมะลิแท้ 100% |
| เครื่องหมายรูปพนมมือ | ✖ |
| ปริมาณ | 5 กิโลกรัม |
ข้าวสารตราฉัตร ข้าวขาวหอมมะลิใหม่ 100%
| อายุข้าว | ข้าวใหม่ |
|---|---|
| ชนิดข้าว | ข้าวหอมมะลิใหม่แท้ 100% |
| เครื่องหมายรูปพนมมือ | ✔ |
| ปริมาณ | 1 กิโลกรัม |
หงษ์ทอง ข้าวหอมมะลิคัดพิเศษ หอมมะลิ 100%
| อายุข้าว | ข้าวใหม่ |
|---|---|
| ชนิดข้าว | ข้าวหอมมะลิคัดพิเศษแท้ 100% |
| เครื่องหมายรูปพนมมือ | ✖ |
| ปริมาณ | 5 กิโลกรัม |
ข้าวฉัตรทอง ข้าวขาวหอมมะลิ 100%
| อายุข้าว | ข้าวกลางปี |
|---|---|
| ชนิดข้าว | ข้าวหอมมะลิแท้ 100% |
| เครื่องหมายรูปพนมมือ | ✔ |
| ปริมาณ | 1 กิโลกรัม, 5 กิโลกรัม |
บัวชมพู ข้าวหอมมะลิอินทรีย์
| อายุข้าว | ข้าวใหม่ |
|---|---|
| ชนิดข้าว | ข้าวหอมมะลิแท้ ออแกนิก 100% |
| เครื่องหมายรูปพนมมือ | ✖ |
| ปริมาณ | 1 กิโลกรัม |
ปิ่นเงิน ข้าวหอมมะลิเติมวิตามิน ปิ่นเงินพลัส
| อายุข้าว | ข้าวกลางปี |
|---|---|
| ชนิดข้าว | ข้าวหอมมะลิแท้ 100% |
| เครื่องหมายรูปพนมมือ | ✖ |
| ปริมาณ | 2 กิโลกรัม , 4 กิโลกรัม |
จัสมิน ข้าวหอมมะลิ 100%
| อายุข้าว | ข้าวใหม่ |
|---|---|
| ชนิดข้าว | ข้าวหอมมะลิแท้ 100% |
| เครื่องหมายรูปพนมมือ | ✔ |
| ปริมาณ | 5 กิโลกรัม |
มาบุญครอง ข้าวหอมมะลิ 100%
| อายุข้าว | ข้าวใหม่ต้นฤดูกาล |
|---|---|
| ชนิดข้าว | ข้าวหอมมะลิแท้ 100% |
| เครื่องหมายรูปพนมมือ | ✔ |
| ปริมาณ | 2,5,15 กิโลกรัม |
แสนดี ข้าวหอมมะลิ 100% โกลด์
| อายุข้าว | ข้าวกลางปี |
|---|---|
| ชนิดข้าว | ข้าวหอมมะลิแท้ 100% |
| เครื่องหมายรูปพนมมือ | ✔ |
| ปริมาณ | 5 กิโลกรัม |
ข้าวหอมตราธรรม สีแดง ข้าวหอมใหม่ต้นฤดู คัดพิเศษ
| อายุข้าว | ข้าวใหม่ |
|---|---|
| ชนิดข้าว | ข้าวหอมมะลิแท้ 100% |
| เครื่องหมายรูปพนมมือ | ✖ |
| ปริมาณ | 5 กิโลกรัม |
ข้าวตราพนมรุ้ง ข้าวขาวหอมมะลิ 100%
| อายุข้าว | ข้าวกลางปี |
|---|---|
| ชนิดข้าว | ข้าวหอมมะลิแท้ 100% |
| เครื่องหมายรูปพนมมือ | ✖ |
| ปริมาณ | 5 กิโลกรัม |
ในประเทศไทย ผู้คนส่วนใหญ่นิยมบริโภคข้าวเป็นหลัก ดังนั้นข้าวหอมมะลิจึงเป็นทางเลือกที่ดีที่ทำให้ผู้บริโภคได้ลิ้มรสข้าวที่หอมและนุ่ม และยังสามารถบริโภคได้หลากหลายรูปแบบ หลายยี่ห้ออีกด้วย